Rakkoon Naayijeeriyaa amma muudate Pireezidaantii duraanii Olusegun Obasanjo imimmaan boochise!
OFM:Caamsaa.19/2025-Hiyyummaa fi beelli Naayijeeriyaa keessatti guddataa dhufe rakkoo maallaqaa bira darbee amma lubbuun jiraachuu fi kabaja dhala namaa balaadhaaf saaxilee jira; Qabsoo jiraachuu fi jiraachuu dhabuu jidduutti bobbaaneerra. Har’a garuu lammiileen Naayijeeriyaa irra caalaan isaanii guyyaatti nyaata tokko bitachuu hin danda’an. Yeroon dubbadhu namoonni tokko tokko boru nyaachuu fi dhiisuu isaaniillee hin beekan. Kun haqa kan hin qabneedha. ”Haalli Naayijeeriyaa haga addunyaan argituu fi hubattutti hamaadha,” jechuun Obasaanjoon Yunivarsiitii Yale, New Haven, Connecticut, USA keessatti haasawa taasisaniin gadda isaanii ibsaniiru. Pireezidaantiin duraanii kun karaa Miidiyaa hawaasaa gargaaraa addaa isaanii Kehinde Akinyemi gaafa sambataa ibsa kennaniin mata duree “Kufaatii Hooggansaa fi Biyya Naayijeeriyaa Qabuu” jedhuun kennaniin ibsaniiru. “Haalli Naayijeeriyaa haga arginuu fi akka hubannutti hamaadha. Biyyi tokko Safuu fi malaammaltummaa hanguma baay’ataa deemuun biyyattiin gara jeequmsaa, nagaa dhabuu, waldhabdee, walii-galteedhabuu, qoqqoodiinsa, wal-qooduu, jeequmsa dargaggootaa, burjaajjii, jeequmsaa fi jeequmsa keessa keessa galti jedhan. “Kun baay’inaan Naayijeeriyaa sirna Baba-go-slow fi Emilokan bara bulchiisa keessatti haala jiruudha. Kufaatiin Naayijeeriyaa kan mirkanaa’ee fi haala ifa ta’een tokkoon-tokkoon amanamaatiif ni mul’ata. malaammaltummaa babal’ate, Safuu, rakkoo bulchiisaa, jallina, seerri dhabamuu, naayijeeriyaa keessatti dandeettii dhabuun rakkoo jiru salphumattii fi sirriitti kufaatii hoggansaati jedhan. Qabeenna biyyattii – albuuda, lafa, fi dhaabbilee fi dhaabbilee – dureeyyii biyya keessaa fi alaaf kennuun Uummata koloniidhaaf saaxiluudha. Seerotni, imaammattoonni fi dambiiwwan gareewwan fedhii addaa fayyadamoo ta’aniif kan qophaa’an yoo ta’u, yeroo baay’ee dhaabbilee fi gareewwan xixiqqoo, akkasumas hawaasa waliigalaa miidhu. Haalli Bulchiinsa mootummaa amma jiru guddina dinagdee, qulqullina danbiiwwanii, kenniinsa tajaajila mootummaa, qulqullina barnootaa fi tajaajila fayyaa, murtii bu’uuraalee misoomaa, akkasumas fayyaa naannoo fi hawaasaa irratti dhiibbaa guddaa qaba. Dhaabbilee daldalaa murtaa’oo fi elitoota siyaasaa jidduu jiru Walitti dhufeenna dantaa dhokataa, walitti dhufeenna maatii, hiriyummaa fi walitti dhufeenna dinagdee walitti hidhamee qolachuu qabna. Naayijeeriyaa biyya keessaa, naannoo fi idil-addunyaa qooda fudhattoota “Seera biyya keessaa fi idil-addunyaa dhoorguu fi ittisuu qabna. “Dhaabbileen mootummaa kanneen akka qaama seera baastuu, qaama raawwachiiftuu, qaamolee haqaa fi dhaabbileen qajeelfama baasan walaba ta’uu isaanii mirkaneessuuf carraaquu qabna, yoo kana hin taane kufiinsi Naayijeeriyaa dhiheennatti pireezidaantiin duraanii Olusegun Obasanjo akka dubbatanitti homaa haalli jiru. Naayijeeriyaaf wanta gammachiisaa fi ifa ta’uu baatus, biyyattiif guyyoota fooyya’aa abdiin jira jedhanii akka dubbatan odeeffamaa jira.